Ο τύμβος του Κύρου είναι το μοναδικό οικοδόμημα στις Πασαργάδες που περιγράφηκε από τους Έλληνες. Διάφορες μαρτυρίες κάνουν λόγο για κάποια επιγραφή που υπήρχε κάποτε στον τύμβο, η οποία, κατά τον Αρριανό (Ανάβ. νϊ, 29), είχε ως εξής: «Άνθρωπε, είμαι ο Κύρος, ο γιος του Καμβύση, που ίδρυσε την αυτοκρατορία της Περσίας και ήταν βασιλιάς της Ασίας. Μην μνησικακήσεις σε αυτό το μνημείο». Ο Αλέξανδρος διέταξε να αποκατασταθεί ο τύμβος και ο υποτιθέμενος θησαυρός του. Τόσο πολύ συγκινήθηκε αναλογιζόμενος τον Κύρο, τον ιδρυτή της δυναστείας των Αχαιμενιδών.
ΑΝ κάποιος ανοίξει ένα εγκυκλοπαιδικό λεξικό, θα δει ότι ο Κύρος Β’ ο Μέγας (6ος αι. π.Χ.) ήταν βασιλιάς των Περσών, ο ιδρυτής της μεγάλης περσικής δυναστείας των Αχαιμενιδών, γιος του Καμβύση, βασιλιά των Περσών, και της Μαγδάνης, κόρης του βασιλιά των Μήδων Αστυάγη. Σε ηλικία 16 χρονών ήταν κιόλας αρχηγός ισχυρού στρατού, με τον οποίο πολέμησε κατά των Ασσυρίων και τους νίκησε. Ανακηρύχτηκε έπειτα αρχιστράτηγος του πατέρα του και, αφού κατέλυσε το κράτος του παππού του Αστυάγη (555 π.Χ.), ανακηρύχτηκε βασιλιάς των Περσών και των Μήδων το 549 π.Χ. Κατέστρωσε αμέσως σχέδιο επέκτασης του κράτους του. Επιτέθηκε πρώτα κατά του βασιλιά της Λυδίας Κροίσου, ο οποίος είχε οργανώσει αντιπερσική συμμαχία με τους Σπαρτιάτες, το βασιλιά των Βαβυλωνίων και το φαραώ της Αιγύπτου. Το 546 π.Χ. νίκησε τελικά τον Κροίσο και μπήκε θριαμβευτής στις Σάρδεις.
Οι στρατηγοί του συνέχισαν να υποτάσσουν τις ελληνικές πόλεις της Μ. Ασίας (με εξαίρεση τη Μίλητο), ενώ ο ίδιος, το 539 π.Χ., βάδισε κατά των Βαβυλωνίων. Αφού κυρίεψε τη Βαβυλώνα, συνέχισε τις κατακτήσεις του υποτάσσοντας τη Φοινίκη, τη Συρία και την Παλαιστίνη. Πολέμησε, τέλος, πολλούς λαούς μεταξύ Κασπίας και Ινδιών και προχώρησε μέχρι τον ποταμό Ιαξάρτη. Κοντά στον τίτλο του βασιλιά της Περσίας πρόσθεσε και τους τίτλους των βασιλιάδων της Βαβυλώνας, των Ακκάδων, των Σουμερίων και των «τεσσάρων μερών της γης».
Σκοτώθηκε το 528 π.Χ., κατά τη διάρκεια μάχης εναντίον των Μασσαγετών, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και το Διόδωρο, ενώ κατά τον Κτησία σκοτώθηκε σε μάχη εναντίον μιας φυλής που κατοικούσε κοντά στον ποταμό Άνω Ώξο· για άλλους ο θάνατός του προήλθε από γηρατειά.
Ο Κύρος θεωρείται σημαντική μορφή της ιστορίας. Υπήρξε καλός κυβερνήτης του μεγάλου κράτους του και επιεικής προς τους λαούς τους οποίους υπέταξε. Επέτρεψε στους λαούς που ζούσαν αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα να επιστρέψουν στις πατρίδες τους (μεταξύ τους ήταν και οι Ιουδαίοι). Διαίρεσε την αυτοκρατορία του σε σατραπείες, για να μπορεί πιο εύκολα να ελέγχει το απέραντο κράτος του, και φρόντισε να αναπτυχθεί το συγκοινωνιακό δίκτυο. Ίδρυσε την καινούρια πρωτεύουσα Περσέπολη και ανακαίνισε τις παλιές πρωτεύουσες Σούσα, Σάρδεις και Εκβάτανα. Ο Κύρος εμφανίζεται ως υπόδειγμα σοφού ηγεμόνα στην «Κύρου Παιδεία» του Ξενοφώντα.
Η μεγαλοψυχία του Μεγάλου Αλεξάνδρου απέναντι στον Κύρο.
Ο τύμβος του Κύρου είναι το μοναδικό οικοδόμημα στις Πασαργάδες που περιγράφηκε από τους Έλληνες. Διάφορες μαρτυρίες κάνουν λόγο για κάποια επιγραφή που υπήρχε κάποτε στον τύμβο, η οποία, κατά τον Αρριανό (Ανάβ. νϊ, 29), είχε ως εξής: «Άνθρωπε, είμαι ο Κύρος, ο γιος του Καμβύση, που ίδρυσε την αυτοκρατορία της Περσίας και ήταν βασιλιάς της Ασίας. Μην μνησικακήσεις σε αυτό το μνημείο». Ο Αλέξανδρος διέταξε να αποκατασταθεί ο τύμβος και ο υποτιθέμενος θησαυρός του. Τόσο πολύ συγκινήθηκε αναλογιζόμενος τον Κύρο, τον ιδρυτή της δυναστείας των Αχαιμενιδών, το δημιουργό της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας που υπήρξε ποτέ, τον άνθρωπο που ζητούσε μία τόσο μικρή χάρη από τους μεταγενέστερους.
Σύγχρονες έρευνες θέτουν σε αμφισβήτηση τους ισχυρισμούς των αρχαίων ότι υπήρχε αυτή η επιγραφή. Ο ίδιος ο τύμβος, ωστόσο, ως κτίσμα που δεσπόζει στην πεδιάδα με τη λιτότητα της μορφής και της διακόσμησης του, αναπέμπει χωρίς λόγια το μήνυμα του Κύρου. Και ο Αλέξανδρος ήταν ίσως ο μοναδικός άνθρωπος της εποχής του, που μπορούσε προσωπικά και επαγγελματικά να εκτιμήσει απόλυτα τα επιτεύγματα του μεγάλου Αχαιμενίδη.
ΠΗΓΕΣ: Ιστορικό και Δημοσιογραφικό Αρχείο του γράφοντος, Εγκυκλοπαίδεια «Μαλλιάρης-παιδεία», Πανεπιστήμιο Καίμπριτζ: «Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας», Βικιπαίδεια.
Πηγή:
http://hereingreece.blogspot.gr/2015/05/blog-post_32.html
