Ἡ ὀρθόδοξη χριστιανικὴ ἀγωγὴ ποὺ πρότεινε ὁ Ἰωάννης καποδιστριας ὡς συνεκτικὸ κρίκο τοῦ ἑλληνικοῦ ἔθνους!
Ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας συνειδητοποιώντας τὴ θέση καὶ τὸ ρόλο τῆς Ὀρθόδοξης χριστιανικῆς ἀγωγῆς τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ, μέσα στὸ γενικότερο ἐκπαιδευτικὸ καὶ πολιτικό του ἔργο, ὁ πρῶτος κυβερνήτης τῆς Ἑλλάδος σὲ ὁδηγίες του πρὸς τοὺς δασκάλους τῆς Ἐπικράτειας τόνιζε: «Θέλετε καταβάλει θεμέλιόν της παιδείας εἰς τὰς ἁπλᾶς ψυχᾶς τῶν παίδων τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς σοφίας, καὶ στοιχειοῦντες αὐτοὺς εἰς τὴν ἀληθινὴ παιδεία, τὴν εὐσέβειαν, θέλετε τοὺς διδάσκει τὴν ἱερὰν κατήχησιν, ἐκ τῆς ὁποίας μυούμενοι τὰ ἀληθινά του χριστιανοῦ χρέη, θέλουν διδάσκεσθαι καὶ τὰ τοῦ ἀγαθοῦ πολίτου καθήκοντα διὰ τῆς ἠθικῆς προσαρμοζόμενης εἰς τὸν οὐράνιον νόμον τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου».
Ἀναφερόμενος εἰδικὰ στὸ ρόλο τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς ἀγωγῆς τὸν καιρὸ τῆς ἀνασύστασης τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους, ἔγραφε τὸ 1827: «Πρώτον καὶ σπουδαιότερόν των καθηκόντων τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως θεωρῶ τὴν….
θρησκευτικὴν ἀγωγὴ τοῦ Ἔθνους».
Ἀγωνίσθηκε νὰ πείσει τοὺς ξένους, διότι μὲ αὐτοὺς πάλεψε περισσότερο παρὰ μὲ τοὺς Τούρκους, γιὰ πόσο δίκαιος ἦταν ὁ ἀγώνας τῶν Ἑλλήνων. Χαρακτηριστικὴ ἦταν ἡ ἀπάντηση ποῦ ἔδωσε στὸν Οὐίλλμοτ Ὄρτον, ὑφυπουργὸ τοῦ Πολέμου, ὅταν ἐκεῖνος ἔθεσε τὸ ἐρώτημα: «Τί θὰ πρέπει νὰ ἐννοήσουμε σήμερα ὅταν μιλᾶμε γιὰ τὴν Ἑλλάδα;».
Ὁ Καποδίστριας τότε ἀπάντησε: «Τὸ Ἑλληνικὸν Ἔθνος ἀποτελεῖται ἀπὸ ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι ἀπὸ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως δὲν ἔπαυσαν νὰ ὁμολογοῦν τὴν πιστότητά τους στὴν ὀρθόδοξη πίστη τους, δὲν σταμάτησαν ποτὲ νὰ ὁμιλοῦν τὴν γλώσσα τῶν πατέρων τους, τὴν ἑλληνική, καὶ παρέμειναν ἀκλόνητοι ὑπὸ τὴν πνευματικὴ ἢ κοσμικὴ δικαιοδοσία τῆς ἐκκλησίας τους, σὲ ὁποιοδήποτε μέρος τῆς τουρκοκρατουμένης πατρίδας τους καὶ ἂν εὑρίσκονταν».
