Σε σωστική ανασκαφή σε ιδιωτικό οικόπεδο στο Χαλάνδρι, στη Λεωφόρο Πεντέλης και κατά προσέγγιση 80 μ. νότια από τη ρεματιά Χαλανδρίου, αποκαλύφθηκε αρχαία οδός σε χρήση τουλάχιστον από τους κλασικούς χρόνους, η οποία ταυτίζεται με την πορεία της λεγόμενης οδού της λιθαγωγίας, όπως αναφέρει ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού.
Η πολύ σημαντική αυτή οδός οδηγούσε στην αρχαιότητα από τα λατομεία μαρμάρου στο Πεντελικόν όρος στο άστυ και χρησίμευε για τη μεταφορά των όγκων του μαρμάρου, με τους οποίους κτίστηκαν και τα μνημεία στην Ακρόπολη.
Σημειώνεται ότι η πορεία της αρχαίας αυτής οδού εικαζόταν με βάση γεωμορφολογικές και άλλες παρατηρήσεις αρχαιολογικής φύσεως, τμήμα της όμως ανασκάπτεται για πρώτη φορά συστηματικά.
Η αρχαία οδός έχει αποκαλυφθεί σε όλο το πλάτος του οικοπέδου, δηλαδή σε μέγιστο μήκος 19,70 μ. και έχει μέγιστο πλάτος 3,30 μ. Στις δύο πλευρές της σώζονται οι αναλημματικοί τοίχοι που συγκρατούσαν τα οδοστρώματα από συμπιεσμένο χώμα με όστρακα αγγείων και μικρούς αργούς λίθους κατά τόπους.
Τα αναλήμματα αποτελούνται κυρίως από ακατέργαστους κροκαλοπαγείς λίθους μεσαίου και μεγάλου μεγέθους προς την εσωτερική πλευρά της οδού και στη συνέχεια προς την εξωτερική πλευρά της από ένα λιθολόγημα από μικρούς λίθους και ποταμίσιους χάλικες.
Τα οδοστρώματα, από τα οποία έχει ερευνηθεί μέχρι στιγμής το ανώτερο σωζόμενο, υπολογίζονται σε τρία (3) με βάση στρωματογραφικές παρατηρήσεις. Από τις αρματροχιές (δύο αύλακες για τους τροχούς των οχημάτων) διακρίνεται με σαφήνεια η μία εξ αυτών παράλληλα προς το βόρειο ανάλημμα της οδού.
Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο που προέκυψε από την έρευνα είναι η ύπαρξη σε απόσταση κατά προσέγγιση 5,40 μ. από το βόρειο ανάλημμα και προς την πλευρά της ρεματιάς Χαλανδρίου ενός πρόχειρου τοίχου από αργούς λίθους και ποταμίσιους χάλικες, εν μέρει διαλυμένου κατά τόπους, ο οποίος βαίνει παράλληλα προς την αρχαία οδό και πιθανώς μπορεί να ερμηνευθεί ως ένα είδος αναχώματος για την προστασία της οδού στην περίπτωση ισχυρών πλημμυρών.
Από τα έως τώρα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, εκτός βεβαίως από την αρχαία κεραμική, άξια αναφοράς είναι ένα μολύβδινο σταθμίον (αντικείμενο μέτρησης βάρους), μία χάλκινη εφηλίδα (κάλυμμα καρφιού), μία ενσφράγιστη λαβή οξυπύθμενου αμφορέα για κρασί με παράσταση οινοχόης και ένα χάλκινο νόμισμα εποχής Φραγκοκρατίας, με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις. Το νόμισμα, καθώς βρέθηκε επάνω στο βόρειο ανάλημμα της αρχαίας οδού, πιθανώς υποδεικνύει τη χρήση της έως την εποχή αυτή.
