Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, γνωρίζουμε ότι η λέξη idiot στα αγγλικά σημαίνει ηλίθιος ή αλλιώς πνευματικά ανίκανος. Πόσοι όμως από μας, όμως ξέρουμε ότι είναι μια λέξη με ελληνική προέλευση;
Πράγματι, η λέξη idiot ετυμολογικά βγαίνει από κάποια ελληνική λέξη! Από ποιά ακριβώς; Δεν θα το πιστέψετε! Έχει πολύ ενδιαφέρον...
Πριν δούμε, όμως, την ακριβή προέλευσης της λέξης idiot, αξίζει να πούμε δυο λόγια για την Αρχαία Ελλάδα, την πολιτική στην Αθήνα και κυρίως για το πώς σκεφτόντουσαν οι άνθρωποι τότε.
Πώς δένουν, όμως, όλα αυτά και ποιά η σχέση τους με τη λέξη idiot;
Στην Αρχαία Αθήνα, τη γενέτειρα πόλη της Δημοκρατίας, η συμμετοχή στα κοινά θεωρούταν κάτι το αυτονόητο. Εκεί δεν μπορούσε και δεν ήθελε κανείς να είναι απολίτικος.
Δεν υπήρχε αυτό που σήμερα αποκαλούμε ωχαδερφισμό, δηλαδή αδιαφορία για ό,τι συμβαίνει δίπλα μας, στη γειτονιά μας, στην πόλη μας ή στο κράτος μας.
Η συντριπτική πλειοψηφία των Αθηναίων συμμετείχε λιγότερο ή περισσότερο ενεργά με κάποιον τρόπο με την πολιτική. Αυτοί ήταν οι λεγόμενοι «πολίτες».
Αντίθετα, αυτούς που δεν ασχολούνταν με τα κοινά, όπως οι πολίτες, αλλά ενδιαφέρονταν μόνο για τον εαυτό τους, τους αποκαλούσαν «ιδιώτες», από τη λέξη «ίδιος».
Η προσφώνηση «ιδιώτης», μάλιστα, ήταν τόσο προσβλητική, που σε πολλές ξένες γλώσσες, μεταξύ αυτών και στα αγγλικά, ο ιδιώτης μεταφράστηκε ως ηλίθιος (idiot).
Κι αυτό γιατί στην Αρχαία Ελλάδα, αν δεν είχες κοινωνική συνείδηση σε θεωρούσαν αδαή, ανίδεο, όπως ακριβώς δηλαδή είμαστε όλοι όταν γεννιόμαστε. Η πολιτική συνείδηση αποκτιόταν με την μόρφωση και την εκπαίδευση.
Με άλλα λόγια, στη Δημοκρατία της Αρχαίας Αθήνας κυριαρχούσε η άποψη ότι οι ιδιώτες γεννιόντουσαν έτσι και οι πολίτες προέκυπταν κυρίως μέσα από την παιδεία και την μόρφωση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ακόμη και σήμερα υπάρχουν λέξεις στα ελληνικά με αυτή τη ρίζα και με παρόμοια σημασία.
Στην Ψυχιατρική, για παράδειγμα, υπάρχει μια βαριά ασθένεια που ονομάζεται ιδιωτεία, η οποία είναι μια μορφή κοινωνικού αυτισμού.
Το άτομο που πάσχει από αυτήν απομονώνεται και κλείνεται στον εαυτό του (ίδιον), χωρίς καμιά συμμετοχή στον δημόσιο, τον κοινωνικό ή πολύ χειρότερα ούτε στον οικογενειακό βίο.
Πάντως, η λέξη idiot, η οποία, μάλιστα, έχει πολλές συγγενικές, δηλαδή λέξεις με κοινή ρίζα, σε πάρα πολλές άλλες γλώσσες, όπως π.χ. το λατινικό idiota, έμεινε στην ιστορία για να μας θυμίζει ότι οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν σε ορισμένα θέματα πολύ διαφορετική οπτική από εμάς.
Πραγματικά απίστευτο!
