Οι υποσυνείδητες πτυχές του κάθε τι που μας συμβαίνει μπορεί να φαίνεται πως παίζουν πολύ μικρό ρόλο στην καθημερινή μας ζωή. Αλλά αυτές είναι οι σχεδόν αόρατες ρίζες των συνειδητών μας σκέψεων.
~ Carl Jung
Ο ανθρώπινος νους χωρίζεται σε δύο μέρη, στον συνειδητό και στον υποσυνείδητο νου. Ο συνειδητός νους λειτουργεί όταν είμαστε ξύπνιοι και συνειδητοί. Το υποσυνείδητο από την άλλη μεριά, είναι πάντα ενεργοποιημένο, ρυθμίζοντας τα πάντα στο σώμα μας, τον χαρακτήρα μας, την ομιλία μας και λαμβάνοντας πληροφορίες, άσχετα με το τι κάνουμε.
Σκεφτείτε τον νου σας ως ένα παγόβουνο. Το συνειδητό μέρος είναι η κορυφή του παγόβουνου που βλέπετε στην επιφάνεια της θάλασσας, ας πούμε το 5% του συνολικού μέρους του παγόβουνου, ενώ το υπόλοιπο μέρος που βρίσκεται κάτω από τη θάλασσα είναι το υποσυνείδητο. Σκεφτείτε λοιπόν πόσο ισχυρό είναι.Ένας άλλος απλός τρόπος περιγραφής είναι να το δείτε ως κασετόφωνο, το οποίο παίζει διαρκώς τις «κασέτες» που εγκαταστήσαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας –συναισθήματα, σκέψεις, πρότυπα. Το υποσυνείδητο λαμβάνει πληροφορίες για τις οποίες δεν έχουμε επίγνωση και τις αποθηκεύει. Εάν λάβει πληροφορίες με τον κατάλληλο τρόπο και σεμεγάλη ένταση και συχνότητα, τότε οι πληροφορίες εγκαθίστανται στον νου και γίνονται ένα σημαντικό μέρος αυτού που είμαστε. Αυτός είναι ο λόγος που πολλοί «γκουρού» και λάτρεις της αυτοβοήθειας και της προσωπικής ανάπτυξης, επισημαίνουν και επιθυμούν να έχουν πρόσβαση στη δύναμη του υποσυνείδητου. Διότι, εάν τοποθετήσουμε σ’ αυτό άλλη «κασέτα», τότε το αποτέλεσμα θα είναι διαφορετικό. Ο ειρμός των σκέψεων αλλάζει, κάνοντάς μας να λειτουργούμε διαφορετικά, και έτσι, αναπόφευκτα τα αποτελέσματα είναι διαφορετικά. Όπως γράφει ο Dr. Joseph Murphy στο βιβλίο του, «Η Δύναμη Του Υποσυνείδητου», «άλλαξε τις σκέψεις σου, και θα αλλάξεις το πεπρωμένο σου» [1].
Πως Λειτουργούν Τα Υποσυνείδητα Μηνύματα;
Τα υποσυνείδητα μηνύματα είναι μηνύματα (φράσεις και εικόνες) τα οποία λειτουργούν κάτω από το επίπεδο της συνειδητής επίγνωσης και παραδίδονται με τρόπο ώστε να γίνονται αντιληπτά απ’ τον υποσυνείδητο νου. Μπορεί να είναι ακουστικά μηνύματα και φυσικά, οπτικά.Για παράδειγμα, μπορούμε να πάρουμε τη φράση «έχω αυτοπεποίθηση» και να την ενσωματώσουμε σε ένα μουσικό κομμάτι όπου ο συνειδητός νους δεν θα την ακούει ξεκάθαρα ή σε ένα βίντεο όπου θα εμφανίζεται για κλάσματα του δευτερολέπτου, με αποτέλεσμα ο συνειδητός νους δε θα προλαβαίνει να την επεξεργαστεί λογικά. Και στις δύο περιπτώσεις, η φράση γίνεται ξεκάθαρα αντιληπτή απ’ τον υποσυνείδητο νου.Η συνεχής επανάληψη αυτής της φράσης ή άλλων παρόμοιων βοηθάει στην επανακαλωδίωση (δημιουργία νέων νευρικών οδών) μακροχρόνιων μοτίβων σκέψης στον εγκέφαλο και στο να σκεφτεί κάποιος πιο θετικά, να χάσει βάρος, να έχει περισσότερη αυτοπεποίθηση κλπ.Τα υποσυνείδητα μηνύματα υπάρχουν ως τεχνολογία εδώ και αρκετές δεκαετίες. Πολλές μελέτες έχουν δείξει πως μπορούν να παράγουν ικανοποιητικά και διαρκή αποτελέσματα, από το σταμάτημα ανεπιθύμητων συνηθειών έως τη βελτίωση της απόδοσης. Αυτή η τεχνολογία είναι επιτυχημένη, διότι προσφέρει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει τον«φύλακα» του υποσυνείδητου, δηλαδή την ανάλυση και επεξεργασία του λογικού, συνειδητού νου.
Η Επιστήμη Και Πως Μας Επηρεάζουν
Έχουν γίνει αρκετές έρευνες και μελέτες που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας των υποσυνείδητων μηνυμάτων.Ο Martijn Veltkamp (PhD-student), απέδειξε ότι μπορείς να ωθήσεις τους ανθρώπους να κάνουν κάποια πράγματα τα οποία ήδη είχαν την πρόθεση να τα κάνουν, μέσω οπτικών υποσυνείδητων ερεθισμάτων [2]Σύμφωνα με τον καθηγητή Benjamin B. Wolman, συγγραφέα περισσότερων των 40 βιβλίων στην ψυχολογία, η συνειδητή σκέψη μπορεί να επηρεαστεί από ερεθίσματα εκτός της συνειδητής επίγνωσης. Προσθέτει, με αναφορά στον Silverman (1967), πως η μελέτη συνείδησης του Freud «υποθέτει πως η είσοδος υποσυνείδητης πληροφορίας, αυξάνει το επίπεδο ενεργοποίησης των υφιστάμενων ασυνείδητων κινήτρων» [3]Ο Dr. Norman Dixon, ψυχολόγος στο University College of London, έκανε εκτεταμένη έρευνα στην υποσυνείδητη εκμάθηση. Στο ακαδημαϊκό του έργο «Προσυνείδητη Επεξεργασία» (Preconscious Processing), παραθέτει 748 αναφορές σε μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις της υποσυνείδητης επικοινωνίας, με πάνω από 80% θετικά αποτελέσματα [4]
Ο Dr. Erdon Taylor, διευθυντής της «Έρευνας Προοδευτικής Επίγνωσης» (Progressive Awareness Research) και συνάδελφος στο American Psychotherapy Association, πιστεύει ακράδαντα ότι οι υποσυνείδητες πληροφορίες επεξεργάζονται, διατηρούνται και ενεργούν, όταν παρουσιάζονται με τον κατάλληλο τρόπο [5]H έρευνα του Dr. Bahador Bahrami, νευροεπιστήμονα στο University College of London, χρησιμοποιώντας σαρωτές εγκεφάλου, έδειξε πως ο εγκέφαλος απορροφάει τα υποσυνείδητα μηνύματα όταν δεν είναι πολύ απασχολημένος [6]Αρκετές έρευνες επικεντρώθηκαν στη δυνατότητα χρήσης υποσυνείδητων μηνυμάτων ώστε να παραχθούν συγκεκριμένα αποτελέσματα:
Ακαδημαϊκή απόδοση
Ένα άρθρο στο Περιοδικό Συμβουλευτικής Ψυχολογίας (Journal of Counseling Psychology) [7], αναφέρει μία έρευνα από τον Dr.Kenneth Parker, ψυχολόγο στο Queens College in New York. Ο Dr.Kenneth Parker διεξήγαγε μία έρευνα για να διαπιστώσει εάν τα υποσυνείδητα μηνύματα μπορούν να βελτιώσουν την ακαδημαϊκή απόδοση. Η προσεκτική στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων της υποσυνείδητης διέγερσης, έδειξε σημαντική βελτίωση στην ακαδημαϊκή απόδοση των φοιτητών.
Χάσιμο βάρους
Δύο ομάδες υπέρβαρων γυναικών συμμετείχαν σε μία σειρά μαθημάτων για την απώλεια βάρους, όπου η μία ομάδα δέχτηκε ηχητικές υποσυνείδητες υποβολές, ενώ η άλλη ομάδα όχι. Τα άτομα της ομάδας που είχε εκτεθεί στις υποσυνείδητες υποβολές έχασε περισσότερο βάρος, ενώ η διαφορά βάρους συνέχισε να αυξάνεται κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης [8].
Διακοπή καπνίσματος
Ο ψυχολόγος Dr. Lloyd H. Silverman του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, μελέτησε πάνω από 40 ομάδες καπνιστών. Οι μισοί από κάθε ομάδα είχαν εκτεθεί σε υποσυνείδητα ηχητικά μηνύματα, και οι άλλοι μισοί όχι. Μέσα σε έναν μήνα, το 66% των ατόμων που εκτέθηκε σε υποσυνείδητα μηνύματα διέκοψε το κάπνισμα, σε σύγκριση με το 13% των υπολοίπων. Αυτό οδήγησε τον Silverman στο να συμπεράνει πως τα υποσυνείδητα μηνύματα καθιστούν 4 φορές πιο πιθανό να διακόψει κάποιος το κάπνισμα [9].Είναι προφανές το γεγονός ό,τι τα υποσυνείδητα μηνύματα έχουν τη δυνατότητα να μας επηρεάζουν και να γίνονται μέρος των πεποιθήσεών μας. Αποτελούν ένα χρήσιμο και ισχυρό εργαλείο για να αλλάξει κάποιος τον εαυτό του. Οι εφαρμογές τους μπορεί να είναι άπειρες, από το να εξαλείψουμε τις φοβίες και το άγχος μέχρι την αύξηση της αυτοπεποίθησης, της αυτοεκτίμησης ή άλλων νοητικών ικανοτήτων.Το παρακάτω βίντεο είναι ένα παράδειγμα οπτικών υποσυνείδητων μηνυμάτων:
[1] Η Δύναμη Του Υποσυνείδητου, Murphy, Joseph, Εκδόσεις Διόπτρα.[2] http://www.sciencedaily.com/releases/2009/06/090630163523.htm[3] Wolman, Benjamin B. Handbook of General Psychology. Prentice Hall; 1st Edition, June 1973.[4] Dixon, N. Preconscious Processing. John Wiley & Sons, January 1982.[5] Taylor, E. “Subliminal Information Theory Revisited: Casting Light on a Controversy”. Annals of the American Psychotherapy Association. (2007).[6] http://www.theguardian.com/science/2007/mar/09/neuroscience.medicineandhealth[7] Parker, Kenneth A., “Effects of Subliminal Symbolic Stimulation on AcademicPerformance.” Journal of Counseling Psychology, Vol. 29 (1), 1982.[8] Silverman, L.H., Martin, A., Ungaro, R., and Mendelsohn, E. “Effect of Subliminal Stimulation of Symbiotic Fantasies on Behavior Modification Treatment of Obesity.” Clinical Psychology – http://psycnet.apa.org/psycinfo/1979-13876-001.[9] Silverman, L.H. “Effects of Subliminal Stimulation of Symbiotic Merging Fantasies on Behavioral Treatment of Smokers.” The Journal of Nervous and Mental Disease-